Archiwum 2021

1(147)2021

Ład i porządek w życiu konsekrowanym

 

• Ks. Tomasz Jaklewicz
  Reguła w świecie bez reguł
  Życie łatwo przeistacza się w chaos. Od zagubienia, nerwowości czy wręcz szaleństwa ocalić nas może porządek. Inspiracją dla poszukiwania ładu w świeckim życiu chrześcijan mogą być stare reguły zakonne. Kto chce konsekwentnie i wiernie żyć Ewangelią odnajdzie w nich bezcenną podpowiedź.

• Bp Ángel Garachana Pérez CMF
  Osobisty projekt życia
  Tekst przygotowany przez ordynariusza diecezji San Pedro Sula, przewodniczącego Konferencji Biskupów Hondurasu, wcześniej przełożonego prowincji kastylijskiej misjonarzy klaretynów, profesora teologii i wieloletniego formatora seminarzystów, w sposób przystępny i klarowny wyjaśnia dlaczego i jak należy przygotować i praktykować osobisty projekt życia duchowego.
• Marian Dziubiński SDB
  Osobisty program życia
  Zakorzenione w nauczaniu Kościoła i tradycji salezjańskiej teoretyczno-praktyczne opracowanie podstaw doktrynalnych i psycho-społecznych, metodologii przygotowania, przebiegu opracowania, praktycznej realizacji i weryfikacji osobistego projektu życia duchowego.
• Marta Emilia Raducha FMA
  Projekt wspólnotowy – praktyka wierności prowincji, Zgromadzeniu i Kościołowi
  Podstawą projektu wspólnotowego jest dzielenie się darem powołania jako dynamiką życia. Jego decydującym aspektem nie jest ani planowanie, ani skuteczność w realizowaniu zadań. Istotne jest dzielenie się z braćmi prawdą o sobie w otwartym dialogu, wspólne rozeznawanie oraz poszukiwanie komunii. Wówczas może on przyczynić się do poprawy jakości życia i skutecznie ożywić relacje, wiarę, poziom komunikacji i realizację misji wspólnoty.
• Jacek Dembek CSsR
  Senza soldi non si cantano Messe. Ekonomia w życiu konsekrowanym
  Jedną z trudniejszych do uporządkowania dziedzin życia konsekrowanego jest jego ekonomia. By to sobie uświadomić, wystarczy lektura hasła „Povertà” w Dizionario degli Istituti di Perfezione (t. VII, Roma 1983, kol. 245-410). W mijającej dekadzie ukazały się trzy watykańskie dokumenty podejmujące to zagadnienie, w których wspomina się również o planowaniu, wyrażanemu w formie rocznych budżetów, będących wyrazem kolegialności i współodpowiedzialności oraz okazją przyjrzenia się rzeczywistym wartościom kierującym życiem wspólnoty.

Świadectwa

• Dominika od Królowej Pokoju OCPA
  O roli planu dnia w dążeniu do doskonałości. Refleksje siostry klauzurowej
  
• Marianna Gromadzka, Kapucynka NSJ
  Elementy projektu wspólnotowego
  

Studia

• Dariusz Matuszewski
  Kościół obrazem Chrystusa (2 Kor 3, 18)
  Chrześcijanin ma nie tylko „wpatrywać się” w Chrystusa, ale także Go „odbijać”. Kościół jest „listem Chrystusowym” pisanym na „żywych tablicach ludzkich serc”. Chrześcijańska „twarz” nie może być zakryta, ale musi być nieustannie widoczna, ponieważ „odzwierciedla chwałę Pana” i w każdej chwili ma „głosić” prawdę o Bogu. To „odzwierciedlanie” polega na głębokim przeobrażaniu wnętrza człowieka. Chrześcijanin staje się obrazem Chrystusa, a poprzez Chrystusa upodabnia się do Boga. Wymaga to całkowitego przyjęcia Syna Bożego i uczynienia Go sensem i celem swojego życia.

Recenzje

• Bp Ignacy Dec
  Ks. Stanisław Kowalczyk, Rozważania w kręgu słowa Bożego, część 3; Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Lublin-Sandomierz 2020, ss. 200.
• Redakcja
  Ks. Jerzy Machnacz, Bóg w ramionach i sercu człowieka. Adwent i Boże Narodzenie, Paulinianum, Jasna Góra 2020, ss. 257.

 

 

2(148)2021

Muzyka i śpiew w życiu konsekrowanym

 

• Manuel Romero TOR
  Estetyka czy statyka. Spojrzenie na piękno w życiu zakonnym
  Z naśladowania Chrystusa wypływa piękno, a w głoszeniu królestwa Bożego objawia się estetyka. Estetyka i piękno mają dużo wspólnego z miłością i odwagą posłanych. Tam gdzie uczniowie są otwarci, tam pojawia się sztuka; natomiast tam gdzie jest bezruch i przeszkadzanie, tam wpada się w rutynę i „statyczność”, która ma niewiele wspólnego z cnotą stałości.

• Bernard Sawicki OSB
  Muzyka jako droga duchowa
  Niezwykle interesującą prezentacja związku muzyki z duchowością religijną, zakorzeniona w literaturze przedmiotu i osobistym doświadczeniu, przygotowana dla osób konsekrowanych przez byłego opata tynieckiego (2005-2013) i wybitnego muzyka, absolwenta Akademii Muzycznej w Warszawie (fortepian) i PAT w Krakowie, profesora Anselmianum i Teresianum w Rzymie (duchowość sztuki, kierownictwo duchowe), autora porywających publikacji i koncertów muzycznych. Chociaż autor jest wybitnym znawcą i pasjonatem chorału gregoriańskiego, śpiewu liturgicznego i muzyki organowej, jego rozważania nie dotyczą wprost muzyki i śpiewu liturgicznego, lecz muzyki jako takiej, sztuki, która towarzyszy człowiekowi od zarania jego dziejów i właśnie poza kontekstem liturgicznym jawi się jako niedoceniana sojuszniczka duchowości.
• Dominik Jurczak OP
  Śpiew i muzyka w życiu konsekrowanym
  Muzyka i śpiew od zawsze są częścią ludzkiego życia, towarzyszą momentom, które uznajemy za ważne. Współczesny problem odnoszący się do muzyki i śpiewu w życiu konsekrowanym mniej dotyczy formy: czy jest to śpiew gregoriański, czy nowo powstałe kompozycje, a bardziej spraw zasadniczych: czym w ogóle dla chrześcijanina powinna być muzyka i śpiew. Muzyka i śpiew, nie tylko liturgiczny, mają pomagać wybrzmieć Słowu. Jeśli zagubimy prymat Słowa, nadającego sens naszemu życiu, pozostanie nam jedynie kręcić się wokół siebie, poszukując coraz nowszych form samozadowolenia.
• Małgorzata Borkowska OSB
  Gregorianka, nasza modlitwa
  Powołując kogoś do chóru zakonnego, Bóg wcale nie uważa za konieczne obdarzyć go słuchem absolutnym. W chórze się nie koncertuje, ale modli. Podczas koncertu jakiekolwiek uchybienie perfekcji jest klęską; podczas modlitwy jest uchybieniem, które nie odbiera modlitwie jej wartości. Chór zakonny to nie chwilowe zbiorowisko śpiewaczek. Chór to wspólnota. Śpiew modlitewny jest tak spokojny, jakby już rzeczywiście „był w niebie” i nic więcej nie widział, ani nie chciał widzieć, jak tylko chwałę Pana. Pierwszą i podstawową pieśnią chwały, płynącą od wspólnoty, jest cierpliwa miłość, która w niej powinna panować.
• Nikodem Kilnar OSPPE
  Muzyka na Jasnej Górze
  Jasna Góra każdego dnia gromadzi pielgrzymów, którzy uczestniczą w celebracjach liturgicznych, którym wciąż i nieustannie towarzyszy muzyka. Życie liturgiczne i muzyczne poprzez działalność licznych zespołów wokalnych i instrumentalnych koncentruje się wokół Tej, co Jasnej broni Częstochowy. Podejmowane inicjatywy promujące muzykę dawną, przede wszystkim kompozytorów miejscowych – członków kapeli jasnogórskiej, jak i innych muzyków polskich, tworzą niepowtarzalny klimat sanktuarium jasnogórskiego, w którym człowiek odnajduje harmonię z Bogiem poprzez piękno, które On stworzył. Niech Jasnogórska Królowa Polski ogarnia nas wszystkich płaszczem swojej opieki.
• Julita Zawadzka MSF
  Muzyka w życiu osoby konsekrowanej
  Świadectwo głęboko przeżywanej relacji między wiarą i muzyką siostry Julity Zawadzkiej ze zgromadzenia Sióstr Misjonarek Świętej Rodziny, której klip „Nocą” (2017) osiągnął na Youtube ponad 100 tys. wyświetleń. Nagrała dwie płyty: „Do światła z ciemności” (2018) i „Ześlij wiatr” (2019). Występuje m.in. podczas Dni Kultury Chrześcijańskiej i koncertów ewangelizacyjnych w parafiach. Na co dzień uczy w szkole podstawowej im. bł. Bolesławy Lament w Białymstoku.
• Anna Bałchan SMI
  Między niebem a ziemią
  Świadectwo siostry Anny Bałchan ze Zgromadzenia Sióstr Marii Niepokalanej, teologa, terapeutki, prezesa założonego przez nią Stowarzyszenia PoMOC dla Kobiet i Dzieci, które stały się ofiarami przemocy, handlu ludźmi lub prostytucji. W ramach jego działalności statutowej koncertuje, uczestniczy w różnego typu zlotach młodzieżowych, rekolekcjach i konferencjach. W 2011 wraz z zespołem Siostra Anna i Przyjaciele nagrała płytę „Panie, naucz mnie”, a w 2020 płytę „Korzenie” jako cegiełkę na budowane przez nią Centrum Rozwojowo-Opiekuńcze im. św. Józefa – żłobka i przedszkola, w którym wolontariuszami mają być zarówno rodzice jak i seniorzy. Jej ostatni raperski klip w ramach „Beef z koronawirusem #hot16challenge2” dla fundacji Siepomaga.pl obejrzało na YouTube blisko 17 tys. osób.
• Robert Wawrzeniecki OMI
  Aktualne wytyczne dla formacji mniszek klauzurowych. Część druga
  Refleksje sekretarza wykonawczego Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce na marginesie dokumentu Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego „Sztuka poszukiwania oblicza Boga. Wytyczne dla formacji mniszek kontemplacyjnych” (21.11.2019). Jest to kolejny dokument na temat mniszego życia kontemplacyjnego w ostatnim czasie. Jego tłumaczenie ukazało się w tym roku w Wydawnictwie Niepokalanów.

Recenzje

• Bp Ignacy Dec
  THEOFOS. Czasopismo teologiczno-filozoficzne, Sekcja filozofii. Patronat – Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 2020, nr 6, ss. 302.
• Ks. Krzysztof Moszumański.
  Bp Ignacy Dec, Siejba słowa, t. LV: Jesteśmy napełnieni Duchem Świętym, cz. III: Homilie i rozważania z trzeciego kwartału roku 2018, Świdnica 2020, ss. 416.
• Ks. Krzysztof Moszumański.
  Bp Ignacy Dec, Siejba słowa, t. LVI: Jesteśmy napełnieni Duchem Świętym, cz. IV: Homilie i rozważania z czwartego kwartału roku 2018, Świdnica 2020, ss. 500.

 

 

3(149)2021

Dobre i złe milczenie

 

• Izydora Dąmbska
  Milczenie jako wyraz i jako wartość
  Zjawisko milczenia, życiowo doniosłe i psychologicznie skomplikowane, zwłaszcza w czasach tak krzykliwych jak obecne, rozpatrywać można w jego funkcji poznawczej, prakseologicznej i aksjologicznej. Milczenie może być sposobem komunikowania myśli, najczęściej środkiem ekspresji emocjonalnej. Może się też okazać niezbędnym warunkiem skutecznego działania. W służbie dobra moralnego milczenie może być obowiązkiem lub cnotą, a także występkiem w sytuacji, gdy mówić należy.

• Mateusz Kolbus EC
  Milczenie a słowo – wiecznotrwała relacja
  Słowo nas kształtuje, a osoba wypowiada się poprzez słowo. Przez nie ujawniamy, kim w istocie jesteśmy i dajemy światu swoją osobistą jakość. Jednak do duchowego wzrostu konieczne jest świadome powstrzymywanie się od mówienia. Milczenie wycisza namiętności, sprzyja osiągnięciu skupienia, napawa wewnętrznym pokojem, pozwala przeniknąć istotę rzeczy, jest duchową atmosferą ułatwiającą spotkanie z Bogiem. Milczenie ukrywa w swojej głębi tajemnicę Bożej obecności, a ślady tej obecności dostępne są dla nas w prawdzie słowa. Milczenie jest najpełniejszą ekspresją Bożego Słowa i dlatego zawsze powinno być ukierunkowane na Boże Słowo.
• Marek Jeżowski CMF
  Między słowem a milczeniem
  Jest słowo dobre i jest słowo złe. Jest milczenie dobre i jest milczenie złe. Nie milczy ten, kto co prawda nie wypowiada ustami ani jednego słowa, ale rozmawia z innymi za pomocą języka migowego, listów, poczty elektronicznej, sms-ów, blogów, tweetów itp. To zrozumiałe. Ale nie jest już oczywiste, czy można przypisać postawę skupionego słuchacza – uważaną za warunek konieczny dobrego milczenia – milczącym obserwatorom mediów, biernym odbiorcom nie zabierającym w nich głosu. Słuchanie już dawno przestało być wystarczającym warunkiem dobrego milczenia. Czy nie należałoby raczej mierzyć wartości milczenia wielkością empatii?
• Maciej Pawlik OSB
  W poszukiwaniu sensu większego od doczesności. Postawa milczenia w Regule św. Benedykta
  Milczenie jest przede wszystkim cnotą, która charakteryzuje człowieka roztropnego. Nie jest rzeczywistością samą w sobie, ale jest podporządkowane najważniejszym celom życia duchowego. Jest to postawa czujności, która charakteryzuje człowieka dojrzałego, zdecydowanego podążać drogą cnoty, pragnącego żyć na miarę ideału Ewangelii. Toteż świadom kondycji ludzkiej natury, św. Benedykta przestrzega mnichów przed wielomówstwem, które może stać się okazją do grzechu i duchowego regresu.
• Marian Zawada OCD
  Zrodzeni z milczenia Boga
  Będziemy sądzeni za bezużyteczne słowa i analogicznych sankcji powinniśmy się spodziewać za bezużyteczne milczenie. Zarówno historie zbyt długiego języka, jak i historie zbyt długiego milczenia, mają podobny dramatyczny finał. W rozmowach, dyskusjach, bijatykach słownych chętnie sięga się po miecz słów, ale wtedy leje się krew, często krwawią przebijane, pokiereszowane serca. Milczenie zaczyna pełnić swą właściwą rolę, gdy człowiek uświadomi sobie, że jego złe słowo zabija i sieje kłamstwo. Ale nie wystarczy milczeć. Kłamliwemu słowu należy z całą siłą przeciwstawiać prawdę. Dobre słowo buduje więzi społeczne, a dobre milczenie stanowi najbardziej dynamiczną formę wolności duchowej.
• Dariusz Matuszewski
  Mowa i milczenie w wybranych tekstach nowotestamentowych
  Pismo Święte pokazuje, że milczenie i mowa mogą mieć różne odcienie. Milczenie Jezusa odnotowane w Ewangeliach jest równie wymowne, jak słowa przez Niego wypowiadane. Przejmujące jest milczenie Chrystusa podczas przesłuchań przed Wysoką Radą, Herodem i Piłatem, ale też po zaparciu się Piotra. Tymczasem Bóg kieruje swoje słowo do każdego człowieka. Ewangelie ukazują także złą stronę milczenia, które może być, jak w przypadku przeciwników Jezusa, przejawem niechęci, otwartej wrogości, zajadłej nienawiści.
• Ks. Jerzy Machnacz
  Milczenie Boga i człowieka. Zamyślenia metodologiczne, teologiczne, antropologiczne
  W ostatnim czasie zwrócono w religii uwagę na milczenie Boga i człowieka. We Freiburgu (2021) ukazała się praca Klausa Bergera Schweigen. Eine Theologie der Stille, poświęcona teologii milczenia, a w Krakowie (2020) książka Doroty Szczerby Wielka Cisza, podejmująca tajemnicę adoracji. Niżej przeprowadzone opisy pragną jedynie w sposób zarysowujący zwrócić uwagę na: 1) Metodologię prowadzenia dorzecznych opisów fenomenu milczenia, 2) Majestat Stwórcy i wynikające z niego milczenie, 3) Powody milczenia człowieka przed Bogiem oraz 4) Milczenie w liturgii Wielkiego Piątku.
• Ks. Marek Tatar
  Św. Józef inspiratorem milczącej kontemplacji
  Zagubienie człowieka w rzeczywistości nacechowanej subiektywizmem i skrajnym indywidualizmem, domaga się wyjaśnienia zasadniczych pojęć milczenia i ciszy oraz ich wzajemnej zależności. Bardzo istotne jest też rozróżnienie zewnętrznego i wewnętrznego wymiaru milczenia, oraz jego pozytywnego i negatywnego znaczenia. Są to podstawowe kwestie pozwalające uporządkować rozumienie natury milczenia. W chrześcijańskiej interpretacji milczenia szczególną wymowę ma milczenie św. Józefa.

 

 

4(150)2021

Św. Dominik Guzman i bł. Edmund Bojanowski

 

• Sadok Barącz OP
  Założyciel Zakonu Kaznodziejskiego
  Tekst opisuje społeczno-religijne tło powstania zakonu kaznodziejskiego, rozpoznanie przez św. Dominika jego szczególnego powołania w Kościele, charyzmatu założycielskiego i ukonstytuowanie się pierwszej wspólnoty oraz rozesłanie pierwszych dominikanów z misją głoszenia słowa Bożego na całym świecie. Jest to opracowanie przygotowane przez Sadoka Barącza, historyka i generalnego kaznodzieję zakonu, rówieśnika Edmunda Bojanowskiego.
• Sławomir Brzozecki OP
  Święty Dominik
  Św. Dominik nie pozostawił po sobie kazań, ani pism teologicznych, a cała wiedza o nim pochodzi z dzieł napisanych przez pierwsze pokolenie jego duchowych synów. Biografowie podkreślają, że jego życie ukrywa się za dziełami, które stworzył. Przeznaczony przez rodziców do stanu kapłańskiego, powołany do grona kanoników katedralnych przez biskupa Osmy, podejmuje u jego boku dzieło pokojowego nawracania heretyków słowem i przykładem transparentnego życia. Widząc w tym swoje szczególne powołanie w Kościele, gromadzi wokół siebie kapłanów obdarzonych podobnym charyzmatem. Wraz z nimi, zaufawszy bezgranicznie Bożej Opatrzności i orędownictwu Matki Bożej, powołuje do istnienia Zakon Kaznodziejski, wiarygodne źródło wiedzy o nim samym.
• Dariusz Kowalski OPs, Jacek Wierzbicki OPs
  Dominik Guzman – święty kaznodzieja
  Proste i szczere świadectwo fascynacji osobą i działalnością świętego Dominika przelane na papier przez dwóch świeckich dominikanów. Opracowanie dokonane niewątpliwie pod wpływem lektury książek Legendy Dominikańskie Jacka Salija i Święty Dominik Jana Andrzeja Spieża oraz niektórych witryn internetowych
• Czesław Ryszka
  Apostołowie Niepokalanej: Edmund Bojanowski i Maksymilian Kolbe
  Na początku i pod koniec XIX wieku przyszło na świat dwóch charyzmatycznych geniuszy, których w następnym stuleciu Kościół wyniósł na ołtarze, a w sierpniu tego roku przypada 150. i 80. rocznica ich śmierci. Obaj bezgranicznie zaufali Bożej Opatrzności. Obaj byli wielkimi czcicielami Maryi Niepokalanej i gorliwymi krzewicielami jej kultu. Bł. Edmund Bojanowski i św. Maksymilian Maria Kolbe nie przestają fascynować głębią swej duchowości, umiejętnością przewidywania, odwagą w podejmowaniu trudnych wyzwań i wytrwałością w realizacji rozpoczętych działań.
• Katarzyna Dudko SBDNP
  Kobieta kapłanka i świecki błogosławiony czyli rzecz o roli kobiety w życiu Edmunda Bojanowskiego
  Często ci, których obdarzamy zaufaniem, zawodzą. Są jednak przykłady ponadczasowe – święci i błogosławieni. Obdarowani licznymi talentami mogli podbijać świat, lecz był powód, wobec którego te możliwości straciły swój blask – Chrystus. Do ich grona należy bł. Edmund Bojanowski. Miał ogromne szanse, by w środowisku współczesnych mu twórców literatury, zająć elitarne miejsce. W jego życiu zwyciężyły wartości ponadczasowe i przykład, który pociągnął go na głębiny ofiarowania siebie innym. Odkrył godność i wartość życia ludzkiego, które chciał chronić w duszach od najmłodszych lat. Był kimś wyjątkowym – dzięki kobietom i dla kobiet. Może być doskonałym przewodnikiem i autorytetem na drogach poznawania godności osoby, godności kobiety.
• Ks. Kazimierz Panuś
  Patron czasu pandemii – bł. Edmund Bojanowski
  Obok czczonych w całej Europie patronów osób dotkniętych zarazą – świętych Sebastiana, Rozalii i Rocha, na szczególną uwagę zasługuje działalność Edmunda Bojanowskiego pośród dotkniętych epidemią cholery rodaków, a przede wszystkim przemyślana i dobrze zorganizowana opieka nad bezdomnymi dziećmi osieroconymi przez ofiary pandemii. Założony przez niego w Gostyniu instytut miał stać się dla nich prawdziwym domem i szkołą przyszłości.
• Mirosław Pamuła
  Św. Teresa od Jezusa – mistrzyni pokory
  Pokora jest fundamentem modlitwy. Kontemplacja Chrystusowego człowieczeństwa, miłości Zbawiciela objawionej w tajemnicy Krzyża, prowadzi do pokory wspartej na dwóch filarach: poznania w świetle Bożej prawdy wielkości Boga i poznania wielkości własnej duszy. Będąca w swej istocie „chodzeniem w prawdzie” i miarą miłości bliźniego, pokora pozwala dostrzec dobro ukryte w innych. Człowiek prawdziwie pokorny nigdy nie dowierza swoim cnotom, ale za pewniejsze i doskonalsze uważa te, które spostrzega u bliźnich. A gdy pełna dyspozycyjność w ofiarowaniu siebie Bogu pozwala Mu kierować naszym życiem, pokora przyjmuje formę posłuszeństwa, szczególnie pielęgnowanego w życiu konsekrowanym.

 

 

5(151)2021

Konflikt w życiu konsekrowanym

 

• Bp Stefan Wyszyński
  O nikim nie wyrażał się nigdy ujemnie
  Przyjaciele Ojca stawali się naszymi przyjaciółmi – napisał w pośmiertnym wspomnieniu ku czci swego kierownika duchowego biskup Stefan Wyszyński. Czy nie miał nieprzyjaciół? Nie brak było ludzi, którzy nie lubili księdza Korniłowicza, choć on o nikim nie wyrażał się nigdy ujemnie. Zazwyczaj nie lubimy tych, którzy sięgają po rzeczy, do których jesteśmy przyzwyczajeni. A Ojciec sięgał śmiało – to wywoływało opór. A że człowiek szuka usprawiedliwienia siebie, nic dziwnego, że powstawały zarzuty przeciwko śmiałemu „łowcy dusz”. Cicha animozja istniała jednak tylko między katolikami letnimi, którzy czuli się zagrożeni w swym stanie spoczynku, i przynaglani do wysiłku, którego nie chcieli.
• Krzysztofa Dorota J. Koszyka CSSF
  Spory i konflikty w życiu konsekrowanym?
  Życie konsekrowane jako powołanie do miłości ma niekwestionowany wkład i wielkie zasługi w służbie cywilizacji miłości. A istota cywilizacji miłości zawiera się w tym, w czym wyraża się miłość – w koncentrowaniu się na człowieku i jego godności, na akceptowaniu człowieka jako osoby. W tej perspektywie życie konsekrowane samo w sobie jest wyrazem cywilizacji miłości i służy jej urzeczywistnieniu we współczesnym świecie, czyli przezwyciężaniu wszelkich sporów i konfliktów.
• Ks. Aleksander Radecki
  Konflikty w życiu konsekrowanym jako szansa rozwoju każdej wspólnoty
  Oczekiwanie, że we wspólnotach zakonnych nie będzie dochodzić do konfliktów, byłoby naiwnością. Mimo to wielu napięć można by uniknąć, a przynajmniej znacznie je zminimalizować, gdyby zadbać o prostą radość w codzienności. Nie mniej skuteczny będzie codzienny uczciwy rachunek sumienia, bo pozwala on dostrzec sprawy i sytuacje, które mogą stać się ciężarem dla nas i dla innych. Bardzo ważne jest też braterskie upomnienie, życzliwa rada, podpowiedź, jak ułatwić sobie i innym wzrastanie duchowe i umilić życie, nawet w odniesieniu do drobnych codziennych spraw, które mogą wydawać się nieistotne, ale często urastają do rangi problemów.
• Łukasz Kubiak OP
  Konflikt
  Rzadko mamy doświadczenie dobrych wzorców radzenia sobie z konfliktami. Raczej wspominamy je jako karczemne awantury, czasem eskalujące w stronę przemocy werbalnej lub fizycznej, albo pamiętamy je jako „ciche dni”. Przechodzimy nad tym do porządku dziennego, jakby nie wydarzyło się nic bolesnego. To nie są wzorce, które zachęcają do aktywnego i zaangażowanego uczestnictwa w życiu i relacjach, a przecież one, na każdym etapie, prędzej czy później dostarczą nam okazji do bycia wyeksponowanymi na jakiś konflikt.
• Ks. Wojciech Misztal
  Życzliwość jako pomoc w radzeniu sobie z konfliktami: co tu daje życie konsekrowane?
  W czasie pandemii znaczna część ludzkiej aktywności, w tym praktyki religijne, przeniosła się do telewizji i internetu. Dzięki transmisjom nadawanym z wielkim oddaniem i życzliwością przez liczne parafie, wierni mogli uczestniczyć w celebrowanych nabożeństwach. W bardzo zdechrystianizowanej i wrogiej Kościołowi wirtualnej sieci rozwinęła się posługa liturgiczna i przekroczyła progi wielu domów. Proces ten jest i będzie różnie oceniany, jednak prawda, że Bóg jest życzliwy względem „całego stworzenia” mogłaby tą drogą dotrzeć do niepraktykujących bądź w ogóle niewierzących i odegrać ważną rolę w zażegnywaniu konfliktów między znaczną częścią współczesnego świata i Kościołem, w budowaniu atmosfery wzajemnej życzliwości i poszanowania.
• Jan Sypko SCJ
  „Ołtarz to mój dom”. Eucharystyczna duchowość Stefana Wyszyńskiego
  Obok maryjnego aspektu duchowości Prymasa Tysiąclecia, na czoło wybija się jej wymiar eucharystyczny. Kardynał Stefan Wyszyński był wielkim czcicielem Eucharystii i propagatorem jej kultu w duchu odnowy soborowej, opartego na trzech filarach: Msza św., Komunia św. i adoracja Najświętszego Sakramentu. Wokół nich powinno koncentrować się życie wspólnoty Kościoła i z nich czerpać swoją moc i siłę.
• Alicja Janiak
  Odpowiedzialność za rozwój „geniuszu kobiety” w żeńskim instytucie świeckim
  Warunkiem dobrego przygotowania do konsekracji jest dojrzałość osobowa. Dojrzałość dotyczy znajomości własnej natury. Polega ona na realistycznym obrazie samej siebie, rozumieniu i znajomości siebie jako kobiety. Przejawia się zdolnością do rozwoju osobowego we wszystkich sferach i wymiarach ludzkiego istnienia: ontologicznym, etyczno-aksjologicznym, psychicznym, pedagogicznym, duchowym i teologicznym. Integralny rozwój kobiety konsekrowanej jest procesem, który decyduje o jej wzroście duchowo-emocjonalnym warunkującym prawdziwą, osobową więź z Chrystusem.

 

 

6(152)2021

Zmęczenie i zniechęcenie w życiu konsekrowanym

 

• Fryderyk William Faber OCr
  Zmęczenie i lenistwo w życiu duchowym
  Zmęczenie będące skutkiem walki duchowej, może prowadzić do nierozumnego szkodzenia sobie, a nawet do obrazy Bożej. Tekst omawia siedem jego głównych przyczyn, każdą z jej przejawami, zagrożeniami i pokusami. Skutkiem zmęczenia jest lenistwo, które również przejawia się na siedem różnych sposobów opisanych w tekście. Warto jednak podjąć profilaktykę zmęczenia i walkę z pasożytującym na nim lenistwem, ponieważ radości życia duchowego wynagradzają przykrości zmęczenia i chwile, gdy sprawy Boże zdawały się budzić jedynie przesyt i nudę.
• Fryderyk William Faber OCr
  Zniechęcenie w życiu duchowym
  Kto szuka duchowej doskonałości, potrzebuje niezawodnych znaków, umożliwiających ocenę postępów na drodze życia duchowego. Zdarza się, że traktuje za oznaki postępu rzeczy, które nimi nie są i w konsekwencji wpada w urojenia, które wiodą na bezdroża, nużą go, zawracają na drodze postępu. Pewne znaki ukazują zniechęcenie jako dowód braku postępu, inne przeciwnie, zarozumiałość jako dowód wielkiego postępu. Tekst omawia takie błędne znaki, które w rzeczywistości nie oznaczają ani jednego ani drugiego.
• Ks. Mieczysław Ozorowski
  Anemia duchowa
  Wielu kapłanów oraz osób konsekrowanych doświadcza marazmu, zniechęcenia, anemii duchowej, chociaż początek ich przygody życiowej w służbie Bogu i Kościołowi był pełen entuzjazmu. W niniejszym artykule dokonaliśmy krótkiej analizy zjawiska znudzenia i anemii duchowej, która dotyka osoby konsekrowane. Jest to zjawisko znane mistrzom duchowym od starożytności. Kościół również wypracował wiele metod pomocy ludziom zagrożonym przez lenistwo duchowe, melancholię i zniechęcenie. Najważniejszy problem tkwi jednak w człowieku dotkniętym tą chorobą duchowa: musi chcieć coś zmienić w swoim życiu. Sytuacja nie jest beznadziejna, Chrystus, Kościół i przyjaciele mogą skutecznie przyjść mu z pomocą.
• Stanisława Tucholska
  Wypalenie u kapłanów i jego uwarunkowania
  Wypalenie osób duchownych może mieć bardzo rozległe konsekwencje i może powodować, podobnie jak u przedstawicieli innych zawodów zorientowanych na pomaganie innym, wzrost poczucia wyczerpania, zniechęcenia, bezradności, beznadziejności, utratę potrzeby zaangażowania w posługę, a nawet utratę powołania. Wypalenie ma bowiem charakter dynamiczny i w zawansowanym stadium jest procesem trudnym do odwrócenia. Treścią niniejszego opracowania jest analiza zjawiska wypalenia u kapłanów, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka.
• Marek Jeżowski CMF
  Wypalenie duchowe w życiu konsekrowanym
  W preferowanym przez autora pojęciu wypalenia, oprócz obecnego w wyczerpaniu psycho-intelektualno-somatycznego zmęczenia, zawiera się także wolitywne zniechęcenie. Tego aspektu św. Paweł nie podkreślił w swojej odważnej sportowej metaforze (1Kor 9, 24-27), a faktycznie życie duchowe chrześcijanina można pod wieloma względami porównać do zmagań biegacza, zwłaszcza średnio i długodystansowego. Mimo to zaskakuje i zdumiewa uczynienie z reguł rządzących przebiegiem pogańskich zawodów sportowych modelu duchowych zmagań naśladowców Jezusa Chrystusa. Przecież odbywały się one ku czci boga Zeusa i były przejawem kultu ludzkiego ciała, co dla Żydów było bałwochwalstwem zasługującym na karę śmierci.
• Tomasz Łukaszuk SDB
  Powódź, książki i pustynia – czy misjonarz może się wypalić?
  Od dłuższego czasu Madagaskar jest zamknięty. Misjonarze nie mogą wrócić z urlopów, wolontariusze nie mogą przylecieć. Rządowa komisja pozwala tylko niektórym. Tydzień temu odebrałem telefon: dostałeś miejsce w locie repatriacyjnym. Siedzę teraz zamknięty w hotelu – obowiązkowa kwarantanna po wylądowaniu – i czekam na wyniki testów. Siedzę i myślę o zmęczeniu. Zastanawiam się nad zniechęceniem i bezsensem obecnej sytuacji: mojej osobiście, innych misjonarzy, i w ogóle na świecie w związku z pandemią. Czy jest coś, co można zrobić, aby się nie wypalić w życiu zakonnym, kapłańskim, misyjnym? Noszę w sobie to pytanie od kilku tygodni. Odpowiedzi szukam w mojej dotychczasowej pracy misyjnej na Czerwonej Wyspie.
• Bp Jacek Kiciński CMF
  Charyzmat zmartwychwstańców w twórczej wierności. Powołanie zakonne dziś
  Pojawienie się danego charyzmatu wiąże się z konkretnymi znakami czasu. Każda epoka ma swoje radości i smutki, które skutkują koniecznością odpowiedzi duszpasterskiej na dane wyzwanie. Istotnym przesłaniem, z którym wyszli pierwsi zmartwychwstańcy to głoszenie zmartwychwstania w Jezusie Chrystusie. Jest to wezwanie do głębokiej przemiany duchowej związanej ze śmiercią dla grzechu i powstaniem do życia łaską Bożą.
• Ks. Robert Nęcek
  Kultura spotkania podstawą komunikacji międzyludzkiej. Na kanwie encykliki społecznej „Fratelli tutti” papieża Franciszka
  Kultura spotkania, która ma na uwadze dobro osób młodych i dobro seniorów, polega na wychowywaniu młodego pokolenia w pamięci rodzinnej, która wyzwala w procesie wychowawczym nadzieję – podstawę płaszczyzny otwarcia się na ludzi starszych. Każda prawdziwa kultura umie się komunikować: słuchać i odpowiadać. Autentyczny dialog zakłada zdolność poszanowania punktu widzenia drugiej osoby, a punktem wyjściowym każdego dialogu jest świadomość własnej tożsamości. Zaprzeczeniem kultury spotkania jest każde działanie zmierzające do osłabiania więzi społecznych.
• Jan Sypko SCJ
  Istotne elementy duchowości św. Józefa
  W opublikowanym z okazji 150 rocznicy ogłoszenia świętego Józefa patronem Kościoła Powszechnego liście apostolskim Patris Corde, papież Franciszek ukazuje oblubieńca Maryi, przybranego ojca Zbawiciela, jako szczególnego orędownika dla wiernych zmagających się z ograniczeniami wynikającymi z pandemii Covid-19 i ustanawia Rok Jubileuszowy na cześć św. Józefa. Artykuł przybliża historię rozwoju kultu i istotne elementy duchowości św. Józefa.